Vlaamse Waffen SS inschrijvingsformulieren en documenten

20-02-2025
Vlaamse Waffen SS inschrijvingsformulieren
Vroegste (1940) Vlaamse Waffen SS registratieformulier
Vroegste (1940) Vlaamse Waffen SS registratieformulier

Vlaams inschrijvingsformulier voor de Waffen SS Erganzüngsstelle NORDWEST (NW) 1940 - SS Standarte Westland

Het vroegste Vlaamse Waffen SS registratieformulier dateert uit 1940; na invulling moest het worden doorgestuurd naar Karl Leib in Begijnenvest 16, Antwerpen, Vlaanderen. "Ergänzungsamt der Waffen SS, Ergänzungsstelle NW" (Nordwest). Dit registratieformulier was voor SS Standarte Westland

De wervingscampagne voor de Waffen SS in Vlaanderen begon bijna onmiddellijk na de capitulatie van het Belgische leger in mei 1940. Na de verovering van België, Nederland, Noorwegen en Denemarken ontstonden er nieuwe wervingskansen voor Himmler's 'Germaanse' Waffen SS. In de zomer van 1940 werd een 'Ergänzungsstelle Nordwest' opgericht in Antwerpen. De eerste wervingsposters riepen op om zich aan te sluiten bij de SS Standarte Westland.

Vlaams inschrijvingsformulier voor het Vlaams legioen of SS-Standarte Westland - 1941/1942 - Versie A

In dit document (versie A) wordt nog verwezen naar het Ergänzungsamt in plaats van het later meer bekende Ersatzkommando Flandern. Strikt genomen betreft het hier dus eerder een eerste versie "A" van het inschrijvingsformulier voor het Vlaams legioen.

Vrijwilligers konden het afscheurstrookje invullen en per post opsturen naar het Ergänzungsamt der Waffen-SS, gevestigd aan de Koningin Elisabethlei 22 in Antwerpen of af te geven aan alle burelen van het VNV, Zwarte Brigade, NSJV en SS-Vlaanderen.

Interessant om te zien dat Vlamingen zich konden melden voor zowel de SS-Standarte Westland als het Vlaams legioen. Zoals te zien is, waren de keuringsnormen voor het Vlaams legioen minder streng dan voor de Waffen-SS eenheden. Het is belangrijk om in het achterhoofd te houden dat de legioenen geen volwaardige SS eenheden waren, maar aan de SS ondergeschikte eenheden. Pas na mei 1943 toen de Stormbrigade Langemarck werd opgericht, werd de eenheid volledig geïntegreerd in de Waffen-SS.

Dit exemplaar werd ook uitgebracht na 19/11/1941.

Vlaams inschrijvingsformulier voor het Vlaams legioen of Waffen SS - 1941/1942 - Versie B

Registratieformulier voor de Waffen SS en de SS Freiwilligen Legion Flandern. Ersatzkommando Flandern der Waffen SS. Het is interessant op te merken dat de minimumleeftijd 17 jaar was en niet 18 jaar oud. Vrijwilligers konden het afscheurstrookje invullen en per post opsturen naar het Ersatzkommando Flandern der Waffen-SS, gevestigd aan de Koningin Elisabethlei 22 in Antwerpen of af te geven aan alle burelen van het VNV, Zwarte Brigade, NSJV en SS-Vlaanderen.

Interessant om te zien dat Vlamingen zich konden melden voor zowel de Waffen SS als het Vlaams legioen. 

Merk op dat bij deze versie het afscheurstrookje veel kleiner is dan bij versie A, aangezien er nu ook gedetailleerde informatie wordt gegeven over de financiële voordelen die de familie van de vrijwilliger ontvangt.

Koningin Elisabethlei 22, ANTWERPEN. 

Dit exemplaar werd ook uitgebracht na 19/11/1941
Stormbrigade Langemarck

Vlaams inschrijvingsformulier voor de Stormbrigade Langemarck Eind 1943 - begin 1944

Gebaseerd op het inschrijvingsformulier versie B, werd er vanaf eind 1943 geworven voor de Stormbrigade Langemarck. 

Gebaseerd op inschrijvingsformulier versie B werd er vanaf eind 1943 geworven voor de Sturmbrigade Langemarck. Opmerkelijk is dat de aanmeldingsformulieren voortaan niet langer naar de Koningin Elisabethlei 22 in Antwerpen moesten worden opgestuurd, maar naar de Wetstraat 44 in Brussel. 

Interessant om op te merken is dat Vlamingen zich vanaf dan uitsluitend konden aanmelden voor de SS-Sturmbrigade Langemarck, aangezien het Vlaams Legioen was opgeheven en deze nieuwe eenheid volledig geïntegreerd werd in de Waffen-SS. Vrijwilligers legden voortaan niet langer de Legioen-eed af, maar de SS-eed.

Transfer file van een Vlaamse vrijwilliger - Legion Flandern

Transfer file van een Vlaamse vrijwilliger uit de 2e Kompanie van de SS-Freiwilligen Legion "Flandern". Het document is ondertekend door SS-Hauptsturmführer Breymann. De soldaat werd gewond op 25.11.42, met een Granatsplitterwunde am rechten Oberschenkel (im Lazarett aufgenommen) — granaatschervenwond in de rechterdij (opgenomen in het hospitaal).

Informatiefiche van een Vlaamse vrijwilliger bij het Vlaams legioen. Deze fiche betreft dezelfde persoon als in de hierboven vermelde Transfer file. De naam werd gecensureerd omwille van privacy.

Aanhoudingsrapporten - Detention reports 1945

Rechts zijn twee detention reports, opgesteld in 1945 voor 2 Vlamingen die door de Amerikanen in Duitsland gevangen genomen zijn. De detention reports werden voor iedere gevangene opgesteld en bevatten informatie over de identiteit van de gevangene en de omstandigheden van hun arrestatie. Deze documenten zijn een schat aan informatie!

Eduard Buntinx, geboren in Hasselt, meldde zich op 8 juni 1941 vrijwillig aan bij het Vlaams Legioen en vocht in 1942 aan het Leningradfront. Later volgde hij een officiersopleiding in Bad Tölz, waar hij werd gepromoveerd tot Untersturmführer. Opmerkelijk is dat hij, hoewel Vlaming, tegen het einde van de oorlog als Waffen-SS-officier diende in de staf van de SS-Divisie Wallonien, regiment 69. Daarnaast was hij ook bannführer bij de Hitlerjugend.

Egid Van Der Maesen, geboren in Roeselare. Hij melde zich in oktober 42 aan bij de Waffen SS en vocht onder andere in Narwa. Daarna kwam hij terecht bij de 27e SS Grenadier Divisie Langemarck bij het regiment 67. Hij werd op 1.08.45 gevangen genomen in Kellinghusen (Duitsland) en overgeplaatst naar het gevangenenkamp Neuengamme.

Vlaamse NSKK documenten

Ingevulde vragenlijst voor den dienst in de NSKK – Brigade Luftwaffe 

Dit is een ingevuld registratieformulier voor de NSKK Brigade Luftwaffe voor de Vlaamse vrijwilliger Pieter Geurts, de neef van Julius Geurts.

In 1942 werd de wervingscampagne voor de NSKK Brigade Luftwaffe volledig beheerd door de Zwarte Brigade van het VNV (Vlaams Nationaal Verbond).

Dit tweede document is zijn Berechtigungsschein om gratis met de trein van Hasselt naar Brussel en terug te reizen op 29 december 1941. Hij moest waarschijnlijk naar Brussel reizen voor administratieve zaken. Dit document werd hem verstrekt door de Feldkommandatur 681.  

Algemeene SS Vlaanderen

SS Vlaanderen inschrijvingsformulier uit 1940

De Algemeene SS-Vlaanderen werd opgericht op 30 oktober 1940, op initiatief van de Duitse SS-leiding. De initiators aan Vlaamse zijde waren Ward Hermans en René Lagrou. Lagrou werd de eerste leider, terwijl Hermans de hoofdredacteur werd van De SS-man, het propagandatijdschrift van de SS in Vlaanderen, dat vanaf december 1940 verscheen. Leden van de Algemeene SS-Vlaanderen ontvingen paramilitaire training en ideologische vorming. Door de politieke aard van de SS-Vlaanderen probeerde de Duitse SS meer invloed te krijgen in Vlaanderen. De Algemeene SS-Vlaanderen beschouwde Vlaanderen als onderdeel van het Grote Duitse Rijk, dat na de oorlog in het Rijk zou worden ingelijfd. In ieder geval kon er geen autonomie voor Vlaanderen worden gegarandeerd.

De SS-Vlaanderen bestond uit 4 Stormbannen:

• Stormban I Provincie Antwerpen
• Stormban II Provincie Oost-Vlaanderen
• Stormban III Provincie West-Vlaanderen

• Stormban IV Provincies Brabant en Limburg 

Een Stormban was opgedeeld in meerdere Storms. Stormban I (Provincie Antwerpen) bestond uit vier Storms (I/1, I/2, I/3 en I/4).