Vlaamse/Waalse postzegels/ansichtkaarten

17-02-2025

Vlaams

Vlaams Legioen 1941 postzegels

In België werden in 1941 legioenpostzegels uitgegeven (Vlaams Legioen), in 1942 (Waals Legioen / Légion Wallonie) en in 1943 (overdruk op de Vlaamse Legioen postzegels). Deze postzegels werden gedrukt op vellen van vier postzegels. De Vlaamse legioenpostzegels droegen de tekst: "veldpost / vrijwilligers / legioen Vlaanderen / voor onze jongens aan het Oostfront".

Op 23 december 1941 drukte een firma in Brussel vier miniatuur souvenirvellen met elk vier labels, zoals hieronder weergegeven. Elk label toont een symbolische propagandistische voorstelling van de middeleeuwse Vlaamse ridders en de legionairs. De postzegels hadden een toeslagwaarde van 50 frank per stuk. De opbrengst werd gebruikt ten behoeve van de familieleden van de legionairs. In totaal werden 30.000 postzegels of 7.500 vellen gedrukt (1).

Vlaams Legioen 1941 postzegels 1943 (overdruk) 

In 1943 werden dezelfde Vlaamse ontwerpen opnieuw uitgegeven met overdrukken van Duitse vliegtuigen die in verschillende richtingen vlogen en het jaartal "1943" in een ander lettertype. De kleuren van de overdrukken waren groen, rood, blauw en oranje. Ongeveer 920 postzegels, of 3680 vellen, kregen een overdruk(1).


VNV sluitzegel

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd propaganda op verschillende manieren ingezet om de ideologieën en doelen van politieke bewegingen en partijen te verspreiden. In Vlaanderen (België) maakte het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV), een Vlaams-nationalistische beweging die samenwerkte met de Duitse bezetters, gebruik van verschillende propaganda-instrumenten, waaronder sluitzegels. Sluitzegels zijn stickers of zegels die worden gebruikt om enveloppen, pakketten of geschenken te verzegelen. Ze kunnen puur functioneel zijn, om ervoor te zorgen dat een pakket gesloten blijft tijdens het transport, of ze kunnen worden gebruikt als middel voor propaganda.

Legion Wallonie - Sturmbrigade Wallonien

Postzegels van de Legion Wallonie, uitgegeven op 23 december 1941 ter ondersteuning van de Waalse Legioen.

De postzegels werden uitgegeven in vellen met de inscriptie "TIMBRES DE FRANCHISE DE LA LEGION VOLONTAIRES WALLONS CONTRE LE BOLCHEVISME", ofwel "Franchise Postzegels van de Waalse Vrijwilligerslegioen Tegen het Bolsjewisme"(2).



SS Brigade Wallonie propaganda postkaart – 1943-1944

SS Sturmbrigade Wallonien propaganda postkaart getekend door 'Gober' en waarschijnlijk daterend van 1944. De tekst luidt: 'De SS-Wallonie Aanvalsbrigade spreekt tot u…' Op de voorkant is een Duitse Tiger tank afgebeeld – een type tank dat de SS Brigade Wallonien nooit bezat, aangezien de Walen nooit een SS Panzerdivisie vormden. Deze afbeelding is misleidend en weerspiegelt duidelijk de propagandatechnieken die destijds werden gebruikt.


Waalse SS Sturmbrigade Wallonien wervingsposter "Renseignements au bureau SS Division Wallonie"

Aan de onderkant van wervingsposters werd vaak een extra poster toegevoegd om de locatie van het rekruteringskantoor van de SS Sturmbrigade Wallonien aan te geven. Dit specifieke exemplaar komt uit de collectie van Herman Mousset (uit Thulin),  een Rexist die actief betrokken was bij de rekrutering voor de Sturmbrigade Wallonien.

Een interessant en grappig feit is dat het destijds nog geen SS-divisie was, maar nog steeds een Sturmbrigade. Het wordt vaak gezien op Walloonse SS-propagandaposters dat ze beweerden te rekruteren voor een SS-divisie of zelfs een SS-panterdivisie ("Division blindée"). Echter, de Walen hebben nooit daadwerkelijk een SS-panterdivisie gevormd, waardoor deze beweringen misleidend zijn en de propagandatactieken van die tijd weerspiegelen.